Xúc xắc là một công cụ chơi game cổ xưa và phổ biến, thường được làm từ một hoặc nhiều khối lập phương nhỏ, mỗi mặt có đánh dấu các số, ký hiệu hoặc hình ảnh khác nhau. Lịch sử của xúc xắc có thể truy nguyên hàng ngàn năm trước, nhiều nền văn hóa đã sử dụng xúc xắc để chơi game, cá cược hoặc bói toán.
Cấu tạo cơ bản của xúc xắc thường là hình lập phương sáu mặt, mỗi mặt có đánh dấu từ một đến sáu. Trong các trò chơi hiện đại, ngoài xúc xắc sáu mặt truyền thống, người chơi còn có thể sử dụng xúc xắc có hình dạng và số mặt khác nhau, chẳng hạn như xúc xắc bốn mặt, tám mặt, mười mặt, mười hai mặt và hai mươi mặt. Những loại xúc xắc nhiều mặt này thường được sử dụng trong trò chơi nhập vai (RPG) và trò chơi trên bàn, cung cấp sự ngẫu nhiên và kết quả phức tạp hơn.
Vật liệu chế tạo xúc xắc rất đa dạng, thường thấy có nhựa, gỗ, kim loại và thủy tinh. Xúc xắc hiện đại thường được làm từ nhựa do chi phí thấp, dễ sản xuất và có thể trang trí theo nhiều cách khác nhau để thu hút sự quan tâm của người chơi. Ngoài ra, màu sắc, hình dạng và thiết kế của xúc xắc cũng rất khác nhau, nhiều người yêu thích trò chơi thậm chí còn sưu tầm các loại xúc xắc độc đáo như một sở thích cá nhân.
Trong trò chơi, xúc xắc thường được sử dụng để quyết định kết quả hoặc sự kiện ngẫu nhiên xảy ra, chẳng hạn như ném xúc xắc để xác định số bước di chuyển của nhân vật, thành công trong việc tấn công hay kích hoạt sự kiện ngẫu nhiên. Việc sử dụng xúc xắc mang lại sự không chắc chắn và thú vị cho trò chơi, khiến cho mỗi lần chơi có thể có kết quả hoàn toàn khác nhau.
Ngoài giải trí, xúc xắc trong lịch sử cũng từng được sử dụng để bói toán và dự đoán tương lai. Ở các nền văn minh cổ đại, nhiều nền văn hóa tin rằng kết quả của xúc xắc liên quan đến ý muốn của các vị thần, do đó xúc xắc được sử dụng như một công cụ huyền bí, giúp con người đưa ra quyết định hoặc dự đoán các sự kiện trong tương lai. Ví dụ, trong các nền văn minh cổ Ai Cập, Ấn Độ và Trung Quốc, có ghi chép về việc sử dụng xúc xắc.
Khi công nghệ phát triển, trò chơi xúc xắc cũng dần dần bước vào kỷ nguyên số. Nhiều nền tảng trò chơi trực tuyến cung cấp các trò chơi xúc xắc ảo, cho phép người chơi trải nghiệm ném xúc xắc qua điện thoại hoặc máy tính. Sự chuyển mình này không chỉ giữ lại niềm vui cốt lõi của trò chơi xúc xắc truyền thống mà còn mang đến cho người chơi một cách chơi linh hoạt và tiện lợi hơn.
Tổng thể, xúc xắc như một công cụ chơi game, với những đặc điểm đơn giản và ngẫu nhiên, đã trở thành một hình thức giải trí phổ biến trên toàn cầu. Dù là trò chơi trên bàn truyền thống hay trò chơi nhập vai hiện đại, xúc xắc vẫn luôn đóng vai trò quan trọng, tiếp tục thu hút sự tham gia và yêu thích của vô số người chơi.
